Documentatiecentrum en museum
Bron: het blad Vrijmetselarij, jaargang 65, nr. 10, december 2011 (pub).
In het voormalige koetshuis, behorend bij het Ordegebouw, is sinds 1995 het Cultureel Maçonniek Centrum ’Prins Frederik’ (CMC) gevestigd. Hier zijn de Ordeverzamelingen ondergebracht: een bibliotheek, een archief en een museum. Het CMC staat internationaal bekend als een van de voornaamste maçonnieke documentatiecentra ter wereld, met een museum dat u een kijkje verschaft in de bijzondere materiële cultuur van vrijmetselarij. Het CMC is genoemd naar Prins Frederik der Nederlanden, die in de 19de eeuw gedurende 65 jaar Grootmeester van de Orde van Vrijmetselaren
was.
Tekst: CMC.
De bibliotheek is ontstaan uit de vermaarde ‘Bibliotheca Klossiana’, de zogenaamde maçonnieke boekerij van de Duitse vrijmetselaar en bibliograaf Georg Kloss (1787-1854). Prins Frederik koopt deze collectie uit Kloss’ nalatenschap aan en schenkt deze aan de Orde, ter gelegenheid van zijn 50-jarig jubileum als Grootmeester in 1866.
Bibliotheek
De huidige bibliotheek omvat meer dan 40.000 titels: van literatuur over de geschiedenis van de vrijmetselarij, constitutieboeken, wetboeken, zangbundels en antimaçonnieke geschriften tot
boeken over symboliek, ethiek en idealen van de vrijmetselarij. Ook curieuze deelbestanden over magie, astrologie, kabbala, theosofi e, tarot en andere vormen van obscurantisme kunt u bij
ons raadplegen. Bovendien omvat de boekerij meer dan 1.000 periodieken, encyclopedieën, bibliografi eën en een verzameling krantenknipsels met de allereerste berichten over vrijmetselarij in
Nederlandse ‘couranten’.
Museum
In het museum kan kennisgemaakt worden met het materiële erfgoed van de vrijmetselarij. De museale collectie heeft zich ontwikkeld uit een 19e-eeuwse verzameling gedenkstukken zoals
die bij jubilea en herdenkingen werden gepresenteerd. In de loop der jaren zijn daaraan vele objecten toegevoegd. Bijzonder is de collectie schootsvellen en andere regalia die tot de persoonlijke
uitrusting van de vrijmetselaar behoren. Naast deze rituele attributen zijn in het museum allerlei gebruiksvoorwerpen te vinden die zijn gedecoreerd met maçonnieke symbolen en voorstellingen, zoals glaswerk en keramiek. Een derde categorie is de omvangrijke collectie schilderijen, prenten en foto’s van vrijmetselaren, hun bijeenkomsten en symbolen. Een bijzondere deelcollectie, tot slot, is de zogenaamde ‘gebruiksgrafi ek’, bestaande uit oude menukaarten, kalenderschilden en postzegels. Verder zijn in het museum regelmatig wisselexposities te bezichtigen met werk van hedendaagse kunstenaars.
Archief
Het archief bestaat uit een aantal hoofdbestanddelen. Ten eerste het archief dat door de Orde van Vrijmetselaren zelf is gevormd en de archieven van vele nog bestaande en inmiddels opgeheven loges, waaronder de zogenaamde Indische archieven. Daarnaast zijn hier een groot aantal dossiers over bijzondere personen en gebeurtenissen te vinden, zoals de maçonnieke archieven van de prinsen Frederik en Alexander en het dossier over het zogenaamde ‘Charter van Keulen’. Tot het archief behoren tot slot ook de historische ledencartotheek, maçonnieke diplomata, constitutiebrieven en oorkonden.
Iedereen, vrijmetselaar of niet, is van harte welkom het CMC te bezoeken, bij voorkeur na afspraak. Het CMC is telefonisch bereikbaar op werkdagen van 9.30 tot 12.30 uur en van 13.30
tot 15.30 uur; buiten kantooruren kunt u via de automatische telefoonbeantwoorder uw bericht inspreken. U wordt dan teruggebeld.
Cultureel Maçonniek Centrum ‘Prins Frederik’
Jan Evertstraat 9
Postbus 11525
2502 AM Den Haag
Telefoon: 070-3461676
E-mail: cmc.info@vrijmetselarij.nl